02/08/2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 01/01/2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere aracı hizmet sağlayıcıların hizmet sağlayıcılarına yapacakları ödemelerde gelir ve kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere stopaj uygulama zorunluluğu getirilmiştir.
Buna göre 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, mezkûr Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerde, şayet hizmet sağlayıcısı gelir vergisine tabi gerçek kişi ise KDV hariç satış bedeli üzerinden %25, kurumlar vergisine tabi mükellef ise yine KDV hariç satış bedeli üzerinden %15 oranında stopaj uygulanacaktır.
Kanun değişikliği ne anlama geliyor?
Örnek üzerinden anlatmak gerekirse: A Limited Şirketi , 6563 sayılı Kanun kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı olan Trendyol’da bir sanal mağaza açarak satış yapmaktadır. Satış bedeli ise Trendyol tarafından tahsil edilmekte ve daha sonra A Limited Şirketi’ne Trendyol tarafından ödenmektedir. İşte Trendyol bu ödemeyi yaparken %15 stopaj uygulayacak ve bu tutarı A Limited Şirketi’nin kurumlar vergisinden mahsup edilmek üzere ilgili vergi dairesine yatıracaktır.
Yapılan düzenlemeye tepki var, e-ticaret yeni yılda durma noktasına gelebilir!
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de e-ticaret sürekli büyüme gösteriyor. E-ticaret hizmeti veren internet siteleri ve mobil uygulamalarda artık hemen hemen her ürüne erişebiliyoruz. Buna karşın yapılan düzenleme ile birlikte birçok sanal mağaza sahibi, eğer yapılan düzenlemede bir değişiklik olmazsa yeni yılda e-ticaret platformları üzerinden ürünlerini satışa arz etmemeyi düşünüyor.
Nitekim yapılan düzenleme bilhassa düşük kar marjı ile çalışan sektörlerde faaliyet gösteren sanal mağaza sahiplerinin finansal dengelerini alt üst edecek nitelikte görülüyor. Yine bir örnek üzerinden açıklayalım. Bir şahıs şirketi kurdunuz ve Hepsiburada üzerinden açtığınız sanal mağazanızda, KDV hariç 10TL’ye mal ettiğiniz ürünü üzerine %10 kar koyarak 11TL’ye satıyorsunuz. Bu şekilde 100 adet ürün aldığınızda maliyetiniz 1.000,00TL, satış hasılatınız ise 1.100,00TL oluyor. Yeni düzenleme ile birlikte Hepsiburada, sizin adınıza tahsil ettiği 1.100,00TL tutardan %25 stopaj kesecek ve size 825 TL ödeyecek. 275TL’yi ise gelir verginize mahsuben vergi dairesine yatıracak.
Yıl sonunda tahakkuk eden gelir vergisi tutarı, bu şekilde adınıza kesilen stopaj tutarı toplamından düşük olursa, stopaj yoluyla fazla ödenen gelir vergisinin iadesi alınması söz konusu olacak.
Evimde kullanmadığım ikinci el ürünlerimi internette sattım. Bana da stopaj uygulanacak mı?
Bu durumda ticari kazanç elde etmediğiniz ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmadığınız için stopaj söz konusu değil. Stopaj söz konusu olabilmesi için ticari kazanç elde etmek maksadıyla, arızi nitelikte olmayan bir biçimde ürün satışı yapıyor olmanız ve bir vergi mükellefiyetiniz bulunması gerekmektedir.
Sosyal içerik üreticileri stopaj kapsamında bulunmuyor.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu mükerrer md. 20/B uyarınca Sosyal içerik üreticilerinin kazançları gelir vergisinden muaftır.
Buna karşın 2023 yılında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda yapılan değişiklik ile internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar yönünden bankalara stopaj sorumluluğu getirilmiş ve Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şartıyla sosyal içerik üreticilerinin kazançlarından %15 kesinti yapılmaktadır.
Diğer taraftan vergi mükellefiyeti bulunmayanlar, esnaf muaflığından yararlananlar ve basit usulde vergilendirilenler de stopaj kapsamında bulunmamakta.
Konu hakkında yeni yıla kadar Cumhurbaşkanı kararı çıkarılmalıdır.
Stopaj konusunu düzenleyen Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Kanunlarında yer alan hükümlere göre Cumhurbaşkanı, stopaj oranlarını sıfıra kadar indirme yetkisine sahiptir. Cumhurbaşkanı Kararı ile bu yazımıza konu stopaj oranları sektör bazında veya her bir gelir unsuru bazında farklılaştırılabiliyor. Bu nedenle konu hakkında Cumhurbaşkanı kararı bekleniyor.
01/01/2025 tarihine kadar stopaj oranlarının belirlenmesi yönünde bir Cumhurbaşkanı Kararı çıkmazsa, herhangi bir sektör ayrımı olmaksızın yeni yıl itibariyle Gelir Vergisi Kanununa tabi mükellefler yönünden %25, Kurumlar Vergisi mükellefleri yönünden ise %15 oranında stopaj uygulaması yürürlüğe girecek. Hatta bazı e-ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, sanal mağaza sahibi müşterilerine konu ile ilgili bilgilendirme yapmaya başladı.
Sonuç olarak yıl sonuna kadar bir Cumhurbaşkanı kararı yürürlüğe girmezse, birçok firma e-ticaret üzerinden satışları durdurmayı veya getirilen bu stopaj ile oluşan ek maliyeti fiyatlara yansıtmayı planlıyor. Nitekim sektör temsilcileri aracı hizmet sağlayıcıların komisyon oranları ve kargo giderleri gibi maliyetler de göz önüne alındığında stopaj maliyetinin katlanılabilir olmadığı görüşünde.
E-ticaret pazarının sürekli büyüdüğü bir ortamda yapılan bu değişikliğin kayıt dışılığı özendirmesi, rekabeti bozucu bir sonuç doğurması gibi sakıncaları bulunmakta olup yeni yıla kadar çıkarılacak bir Cumhurbaşkanı kararı ile konunun çözüme kavuşturulması gerektiğini, bu çerçevede örneğin sektörel bazda bir çalışma yaparak stopaj oranlarının sektör bazında belirlenmesi ve düşürülmesi gerektiği kanaatindeyiz.
Saygılarımla,
Av. Çağrı ÜNSAL – Ankara Barosu