Sosyal medya platformları, ilgi çekici içeriklerle kullanıcıları ekran başında daha uzun süre tutmak için algoritmalarını sürekli geliştiriyor. Instagram, TikTok, X ve Facebook gibi platformlar, kişiselleştirilmiş içerik önerileriyle kullanıcıların daha fazla etkileşimde bulunmasını sağlıyor.
Bu durum, özellikle gençler arasında kaygı yaratıyor. Avustralya başta olmak üzere birçok ülke, 16 yaş altı bireyleri sosyal medyadan uzaklaştırmak için yasal düzenlemeler yapmaya başladı.
GÜNLÜK SOSYAL MEDYA KULLANIMI ENDİŞE VERİCİ BOYUTLARDA
"Inside the Funhouse Mirror Factory: How Social Media Distorts Perceptions of Norms" (Sosyal Medya Norm Algısını Nasıl Çarpıtıyor?) adlı çalışmaya göre, dünya genelinde yaklaşık 5 milyar insan sosyal medya kullanıyor ve ortalama bir kullanıcı günde 2,5 saat çevrim içi zaman geçiriyor.
Araştırmaya göre, kullanıcıların sosyal medyada haber akışında yaptığı günlük kaydırma mesafesi 93 metreyi buluyor. Yani her gün ekranlarımızda bir Özgürlük Heykeli kadar içerik tüketiyoruz.
SOSYAL MEDYADA NEDEN BU KADAR ZAMAN HARCIYORUZ?
TikTok, Instagram, Meta ve X gibi platformlar, kullanıcıları mümkün olduğunca uzun süre ekran başında tutmak için özel algoritmalar geliştiriyor.
Bağımlılık yaratan içerik döngüleri: Algoritmalar, kullanıcıların ilgisini çekecek içerikleri öne çıkararak sürekli kaydırmaya teşvik ediyor.
Psikolojik tetikleyiciler: Yenilik, sürpriz ve ödül mekanizmaları kullanılarak dopamin salgılanması sağlanıyor.
Davranışsal verilerden faydalanma: Kullanıcıların hangi içeriklere daha çok ilgi gösterdiği analiz edilerek, benzer içeriklerin akışta daha fazla yer alması sağlanıyor.
Bu sistem, birçok bilim insanına göre davranışsal bağımlılık kategorisine giriyor ve kullanıcıların sosyal medyadan kopmasını giderek zorlaştırıyor.
DİKKAT SÜRESİ GİDEREK AZALIYOR
2000 yılında yapılan bir araştırmaya göre, bir insanın bir konuya odaklanma süresi 12 saniyeydi. Ancak Microsoft'un 2013'te gerçekleştirdiği araştırmada, bu sürenin 8 saniyeye kadar düştüğü ortaya çıktı.
Bu durum, insanların artık dikkatini 9 saniye boyunca odaklanabilen Japon balıklarından bile daha kısa süreyle koruyabildiği anlamına geliyor.
