Bazı sporlarda veya kazalarda kafa bölgesine şiddetli darbe alan kişilerde meydana gelen beyin sarsıntıları, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Bilim insanlarına göre, bu tür kafa travmaları Alzheimer gibi nörolojik hastalıkların gelişimine zemin hazırlayabilir.
Ancak, bu sürecin nasıl işlediği ve ardındaki mekanizma, şimdiye kadar tam olarak aydınlatılamamıştı.
BİRÇOK KİŞİNİN BEYNİNDE VARLIĞINI SÜRDÜRÜYOR
Tufts ve Oxford üniversitelerinden bilim insanları, herpes simpleks virüs tip 1 (HSV-1) üzerinde yaptıkları çalışmalarla bu gizemi çözmeyi başardı. Genellikle uçuklara yol açan HSV-1, ağız yoluyla bulaşırken, aynı zamanda birçok kişinin beyninde uyku durumunda kalmaya devam ediyor.
Bilim insanları, kafa travmalarının ve HSV-1'in aktif hale gelmesinin daha önce Alzheimer ile ilişkilendirildiğini göz önünde bulundurarak, bu iki durum arasında bir bağ olup olmadığını incelemeye karar verdi.
İNSAN BEYNİNİN ÜÇ BOYUTLU MODELİ KULLANILDI
7 Ocak'ta bulgularını Science Signaling isimli dergide yayımlayan araştırmacılar, insan beyninin üç boyutlu bir modelini kullandı. Çalışmada, hücrelerin birbirleriyle gerçek hayatta olduğu gibi iletişim kurabilmesi sağlandı ve bu hücrelerin bazılarına uyuyan HSV-1 virüsleri yerleştirildi.
Sonrasında, bu modele beyin sarsıntısı yaratacak darbeler uygulandı.
Araştırmacılar, bu darbeler sonrasında HSV-1 virüsünün aktifleşerek iltihaplanmaya yol açtığını ve Alzheimer ile ilişkilendirilen proteinlerin birikmeye başladığını gözlemledi.
Araştırmaya göre, hafif beyin travmalarının bile hafıza kaybı ve bilişsel gerilemeyi tetikleyen süreci başlatabileceği düşünülüyor. Bilim insanları, kafa travmalarından sonra virüs veya iltihaplanmayı engelleyen ilaçlarla hastalığın ilerlemesini durdurmayı umuyor.