Bunaltıcı sıcaklarla birlikte kusma, ishal, karın ağrısı gibi bağırsak enfeksiyonları da giderek artarken etrafta yeni bir salgın oluşmaya başladı. Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Balık da buna bağlı besin zehirlenmeleri ve bağırsak enfeksiyonlarının yav sezonunda daha fazla görüldüğüne vurguda bulundu.
BİRÇOK GIDA SICAK HAVALARDA HIZLICA BOZULABİLİYOR
Bu hastalıkların bulantı, kusma, ateş, ishal ve karın ağrısı gibi belirtilerle seyrettiğine değinen Balık, "Sıcaklıkların artışıyla birlikte, gıda-hijyen zincirinde kolaylıkla bozulma yaşanıyor. Bu nedenle bu tip enfeksiyonları yaz dönemi daha sık görüyoruz. İnsanlar yazın dış ortamlarda, havuzlarda daha çok vakit geçiriyor, kolay bozulan gıdaları dikkatsizce tüketebiliyor. Bu da hastalıklara zemin hazırlıyor." şeklinde konuştu.
Yaz dönemi özellikle kırmızı et, tavuk, deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri gibi besinlerin kolay bozulduğuna dikkat çeken Balık, şunları söyledi:
"Evlerde özellikle yumurta, tavuk gibi ürünlere temas eden bıçak ve diğer malzemelerin başka gıdalarla asla temas etmemesi gerekiyor. Örneğin, tavuk kesilen bir tahta yıkanıp temizlenmeden et kesilmemesi gerekiyor. Dondurulmuş tavuk, kıyma gibi besinler çözündürüldüğünde tamamının kullanılması önemli, çözündürüp tekrar dondurulmaları çok yanlış.”
DÜZENLİ OLARAK ELLER YIKANMALI
Prof. Dr. İsmail Balık, özellikle bu aylarda ellerin sıkça yıkanması gerektiğine dikkat çekerek açıklamasına şöyle devam etti:
“Bir diğer önemli nokta da el yıkamak. Yaz aylarında düzenli el yıkamaya çok dikkat edilmesi gerekiyor. Su ve sabunla düzenli şekilde el yıkayarak, kendimizi bu tip hastalıklardan yüzde 50'den fazla oranda koruyabiliriz. Özellikle çocuklara düzenli el yıkama alışkanlığı kazandırılması ve yetişkinlerin de bunu uygulayarak çocuklara örnek olması önem taşıyor."
Prof. Dr. Balık, bağırsak enfeksiyonlarının iyi yıkanmamış, çiğ yeşilliklerden de bulaştığına işaret ederek, "Çiğ tüketilen sebze ve meyvelerin, salata malzemesi olarak kullanılan yeşilliklerin önce çeşmede bol suyla yıkanması ondan sonra da sirkeli suda bekletilmesi gerekiyor. Yaz aylarında yıkanmadan çiğ tüketilen bu tip besinler mide-bağırsak hastalıklarına kolaylıkla sebep olabilir." ifadelerini kullandı.
İSHAL VE KUSMA GEÇMİYORSA ÇOK GEÇ KALINMAMALI
Besin zehirlenmesinde bulantı, kusma gibi mideyle ilgili semptomların ön plana çıktığını anlatan Balık, "Tifo, dizanteri, kolera, norovirüs gibi bağırsak enfeksiyonlarında ise ishal, karın ağrısı ve ateş daha fazla görülebilir." şeklinde tedavilerin farklılık gösterebileceğine işaret ederek şunları söyledi:
"Burada temel nokta, özellikle çocuklar ve yaşlılarda ishal ve kusmayla kaybedilen sıvı ve elektrolitin hızlı bir şekilde yerine konulması gerekiyor. Çünkü mide-bağırsak hastalıklarına, bebekler, çocuklar ve ileri yaştaki kişiler çok daha fazla duyarlıdır. Kolera gibi sıvı kaybının çok fazla olduğu bağırsak enfeksiyonlarının ölümcül seyretme ihtimali de yüksektir. Bu nedenle geçmeyen, azalmayan ishal, kusma söz konusuysa, buna ateş de eşlik ediyorsa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmasında yarar var."
HAŞLANMIŞ PATATES VE BOL SU TÜKETİLMELİ
Prof. Dr. Balık, hafif seyreden ishallerde, haşlanmış patates, yağsız pirinç gibi ishal diyetine uygun gıdalarla beslenme ve bol su tüketiminin yararlı olacağını ve hastalığın görülme süresinin semptom türüne göre değişebileceğine vurguda bulunarak şunları söyledi:
"Besin zehirlenmelerinin bir kısmı 2-3 saat içerisinde geçerken, bir kısmı 4-5 güne kadar sürebilir. Bağırsak enfeksiyonlarının 1-2 gün içinde iyileşeni de var 8-10 gün devam edebileni de var. Dolayısıyla süreden ziyade şikayetlerin ağırlığına göre sağlık kuruluşuna başvurulmasında yarar var. Uygun tedavi başladığında, hangi tür hastalık olursa olsun, tedaviye yanıt alınacaktır. Ayrıca özellikle dışarıdaki restoranlarda hijyeninden şüphelendiğiniz bir gıdayı asla tüketmemeniz gerekiyor."
