Araçların lastikleri, frenleri ve yol yüzeyiyle olan teması sonucunda ortaya çıkan partiküller, özellikle şehirlerde hava kirliliğinin başlıca sebeplerinden biri haline geldi. Bu partiküller arasında en tehlikelisinin ise fren tozu olduğu belirtiliyor.
ARAŞTIRMA SONUÇLARI ENDİŞE VERİCİ
Bilim insanlarının yaptığı yeni bir araştırmada, fren tozunun akciğer hücreleri üzerindeki etkisi dizel egzozuyla karşılaştırıldı ve çarpıcı sonuçlar elde edildi.
Fren tozu, akciğer hücrelerinde dizel dumanına kıyasla daha fazla hasara neden oluyor.
Kanser, astım ve KOAH gibi hastalıklarla bağlantılı olduğu tespit edildi.
Fren tozunun içeriğindeki yüksek bakır oranı, bu olumsuz etkilerin en önemli sebeplerinden biri olarak gösteriliyor.
Araştırmacılar, bakır partiküllerinin akciğer hücrelerine nüfuz ederek iltihaplanmaya ve hücre hasarına yol açtığını belirtiyor.
ELEKTRİKLİ ARAÇLAR BU RİSKTEN MUAF DEĞİL
Elektrikli araçların (EV) egzoz emisyonu üretmemesi, çevre dostu oldukları algısını güçlendirse de fren aşınmasından kaynaklanan toz salınımı devam ediyor. Üstelik elektrikli araçların genellikle daha ağır olması, daha fazla fren tozu oluşmasına neden olabiliyor.
EURO 7 EMİSYON STANDARTLARI DEVREYE GİRİYOR
Avrupa Birliği, Kasım 2026’da yürürlüğe girecek olan Euro 7 emisyon standartlarıyla sadece egzoz emisyonlarına değil, fren tozu emisyonlarına da sınır getirmeyi hedefliyor.
Bu düzenlemeyle birlikte:
Daha çevre dostu fren malzemeleri geliştirilecek.
Fren tozunu tutan yeni mekanizmalar araçlarda kullanılmaya başlanacak.
Araştırmacılar, bu tür yeniliklerin hava kirliliğini azaltmada önemli bir rol oynayabileceğini vurguluyor. Ancak şu an için uzmanlar, araç kullanıcılarının fren aşınmasını azaltacak sürüş alışkanlıkları edinmesini ve kapalı alanlarda havalandırmaya dikkat edilmesini öneriyor.