Evcil hayvanlarda görülen kusma vakaları temel olarak iki ana faktöre bağlı olarak ortaya çıkar. Bunlardan birincisi sentral kusma dediğimiz mide ile ilgisi olmayan daha çok beyindeki kusma merkezinin uyarılması sonucunda görülen kusma şeklidir.
Beyin dokusu ve beyin zarı zedelenmelerinde, beyin travmalarında, apomorfin gibi maddelerin alınmasında, diabetes mellitus, üremi ve sarılık gibi hastalıklarda beyindeki kusma merkezi uyarılır ve hayvanda kusma görülür. Taşıtla seyehat sırasında görülen kusmalar da sentral kusmalar grubuna girmektedir.
Kusmaya sebep olan ikinci faktörse periferal faktörler dediğimiz yutak ve midenin uyarılmasına bağlı olarak görülen kusmalardır. Fazla miktarda gıda alınması, bozuk gıdaların tüketilmesi, zehirlenmeler, mide ülseri, mide tümörleri ve yabancı cisim yutma vakaları bu tip kusmalara örnek teşkil etmektedir.
Kedi ve köpekler kusacakları zaman önce korku belirtileri gösterirler, huzursuzdurlar. Dilleriyle yalanırlar, yutkunurlar salya artışı görülür. Boşa çiğneme hareketi yaparlar ve boyunlarını ileri doğru uzatırlar. Solunum sayısı ve sıklığı artar. Karın kasları şiddetle kasılarak mide içi basıncı artar ve mide içeriği ağızdan çıkarılmış olur.
Beyindeki kusma merkezine bağlı olan kusmalarda mide içeriği çıkarıldıktan sonra dahi hayvanda öğürtü devam eder. Mideye bağlı kusmalarda öğürtü pek görülmez. Mide ülserine bağlı kusmalarda kusmukta kan görülebilir.
Kedi veya köpeğiniz kusuyorsa genel durumuna, hareket ve davranışlarına bakmalısınız. Eğer genel durumu normal görünüyorsa yağsız pirinç lapası, patates püresi ve tuzlu ayran vermeniz faydalı olabilir. Buna rağmen kusma hala devam ediyorsa ve hayvanın genel durumu kötüye gidiyorsa, halsizlik ve bitkinlik varsa Veteriner Hekiminize müracaat etmelisiniz.
Veteriner Hekim Kemal ÖZER