Reklam Kurulu, 2024 yılında aldatıcı reklamlar ve haksız ticari uygulamalar nedeniyle 277 milyon lirayı aşan para cezası uyguladı. 16 Ocak 2025 tarihinde gerçekleştirilen 353 sayılı toplantısında, tüketicileri yanıltan, aldatıcı bilgiler veren, bilgi ve tecrübe eksikliklerinden faydalanan reklamlar ile haksız ticari uygulamalar detaylı bir şekilde incelendi.
Reklam Kurulu'nun bu ayki toplantısında görüşülen 209 adet dosyadan 189'unun mevzuata aykırı olduğu tespit edildi. Söz konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında 1 dosya hakkında tedbiren durdurma kararı ve 188 dosya hakkında reklam durdurma cezaları ile birlikte, toplam 29 milyon 136 bin 384 lira idari para cezası ve aykırı bulunan dosyalardan 10'una tüketici mağduriyetlerinin önlenmesine adına erişim engeli idari tedbirinin uygulanmasına karar verildi.
TOPLANTIDA FİNANSAL PİYASALAR ÖNE ÇIKTI
Reklam Kurulu toplantıda tüketicilerin çevreye ilişkin hassasiyetlerinin istismar edilmesinin engellenmesi amacıyla bankacılık sektöründe çevreye ilişkin beyanlarının kullanımına yönelik incelemeler gerçekleştirildi. Yapılan incelemede, enerji kimlik belgesi bulunan konutlara özel "yeşil konut kredisi" ve elektrikli ve hibrit araçlara özel "yeşil taşıt kredisi" gibi kredi reklamlarında ana vaadin açık ve anlaşılır şekilde belirtilmesi gerektiği, ancak reklamlarda faiz oranı veya ücret muafiyeti gibi avantajlardan bahsedildiği fakat bu avantajlara dair yeterli bilgilendirmenin yapılmadığı tespit edildi. Ayrıca, çevreye ve doğaya duyarlılığa ilişkin olarak "cazip" ve "uygun" faiz oranı veya ücret muafiyetinden bahsedilmesine rağmen uygulamada standart kredilerden bir farklılığın olmadığı ve son olarak gerçekleştirilen çevresel eylemlerin gerçekte olduğundan daha fazla etki yarattığı yönünde izlenim oluşturulduğu hususları tespit edildi.
Bu kapsamda, bahsi geçen aykırılıkları içeren reklamlarla ilgili olarak, 10 banka hakkında reklamların "durdurulması cezası" uygulanmasına, ayrıca finansal piyasalara ilişkin birlik ve sivil toplum kuruluşlarına dağıtımlı yazı ile bilgilendirme yapılmasına karar verildi.
"TÜKETİCİLERİN TAM VE DOĞRU BİLGİLENDİRİLMESİ"
Finansal sözleşmelerde yer alan tüketicilerin, en uygun kredi teklifini seçebilmesi ve sektörde adil bir rekabet ortamının sağlanabilmesi için kredi reklamlarında sadece faiz ve kar payı değil, tüm ücretler, komisyonlar ve masraflar da açıkça belirtilmelidir.
Ayrıca kredinin toplam maliyetini ve yıllık maliyet oranını gösteren bilgiler, reklamın ana mesajında yer almalıdır. Bu doğrultuda Reklam Kurulu, bir finansman şirketinin araç kampanyası reklamında, faiz oranlı kredinin şartlarından biri olan katılım ücretinin ana mesajda bulunmadığını ve yıllık maliyet oranı bilgisine bu ücretin dahil edilmediğini tespit etti. Bu şekilde, kredinin gerçek maliyetinin tüketicilerden gizlendiği ortaya çıktı. Bu sebeplerle söz konusu reklamların durdurulmasına karar verildi.
