Türkiye’de kiracılık sorunu toplumsal ve ekonomik hayatın en önemli problemlerinden birisi oluyor. Genellikle ev sahipleri ile kiracılar anlaşma sağlayamıyorlar. Bu anlaşmazlıkların çoğu ise kira fiyatı ve kiraya yapılacak zamdan dolayı çıkıyor. Bazı ev sahipleri yüksek kira bedelleri için son dönemlerde bazı yasal uygulamayı zorlamaya başladılar. Bu yasal uygulamalar devreye alınınca özellikle eski kiracılar zor durumda kalıyorlar.
EV SAHİPLERİNİN YASAL HAKKI VAR!
Kira zammı genellikle yasal kira artış oranı üzerinden yapılıyor. Ev sahipleri yasal olarak bu oranı kiracı istemedikçe aşamıyorlar. Ancak aynı yasalar ev sahiplerine özel bir hak da veriyor. Kiracının eski kiracı olması durumunda ödenen kira bedeli güncel tutarlarda olmayabiliyor. Aynı apartmanda bulunan bir evde eski ile yeni kiracının ödedikleri kiralar arasında 2-3 kat fark olabiliyor. Kanun da ev sahiplerine belirli koşullarda kira tespit davası açma hakkı veriyor.
DAVA AÇILIP KİRA GÜNCELLENİYOR
Ev sahipleri eski kiracıların düşük kalan kira bedellerinin güncellenmesi için mahkemeye başvurabiliyorlar. Ancak burada çok önemli bir ayrı var. Mahkemelerin bu başvuruyu kabul etmeleri için kiracının en az 5 yıllık kiracılık süresini doldurmuş olması gerekiyor. Daha kısa sürelerdeki kiracılar aleyhine kira tespit davası açılamıyor. 5 yılı dolduran kiracıların kiraları ise mahkemenin yapacağı değerlendirme ile yeniden tespit ediliyor.
YENİ KİRA FİYATI NASIL TESPİT EDİLİYOR?
Kira tespit davalarında yeni kira bedeli oldukça hakkaniyetli bir yöntem ile belirleniyor. Mahkeme önce bahse konu olan evin güncel kira tutarının belirlenebilmesi için bilirkişi ataması yapıyor. Bu bilirkişi evin fiziksel durumuna, muhitine, sosyal imkanlarına, yıpranmışlığına, çevredeki kiralara göre bir kira fiyatı belirleyerek mahkemeye sunuyor. Mahkemede hakim bilirkişinin sunmuş olduğu bu yeni kira bedeli üzerinden eski kiracı indirimi uyguluyor. Bu indirim hakimin takdirine göre yüzde 10 ile yüzde 20 arasında değişiyor. Ortaya çıkan rakam ise mahkemeye konu olan evin yeni kira bedeli oluyor. Bu rakamın mevcut kiranın 2 katını geçtiği durumlar dahi olabiliyor.
KİRA FARKI ÖDENİYOR!
Mahkemenin belirlemiş olduğu kira fiyatı hem kiracı hem de ev sahibi için bağlayıcı oluyor. Taraflar bunu kabul etmemezlik yapamıyorlar. Bu mahkemelerin sonuçlarının kesinleşmesi 2-3 yılı bulabiliyor. Ancak mahkeme sonucunda belirlenen kira fiyatı davanın açıldığı tarihten itibaren geçerli oluyor. Dava neticesinde kiracının hem kirası zamlanıyor hem de mahkeme sonuçlanana kadar geçen sürede kira farkı ödemesi yapmak zorunda kalıyor.
