Türkiye’de kiracılık adı altında çok ciddi bir sorun yaşanıyor. Bu sorun sadece ekonomi olanında değil sosyal alanda da problem yaratıyor. Kira fiyatlarının yüksekliği çokça tartışılsa da bir de aidat tutarlarının yüksek olması tartışma çıkarıyor. Bu durumda da ev sahipleri ile kiracılar aidat konusunda da karşı karşıya geliyorlar. Bunun bazı hukuki ayrıntıları bulunuyor.
AİDATLAR NASIL FAHİŞ TUTARLARA YÜKSELDİ?
Aidatlar ile kiralar karşılaştırıldığında bir dengesizlik olduğu görülüyor. Özellikle büyük kentlerde bu daha fazla görülüyor. Pandemi döneminde kiralara yüzde 25 zam sınırlaması getirilmiş ve kira fiyatlarının artışı sınırlandırılmıştı. Ancak bu süreçte aidat tutarlarında herhangi bir sınırlama uygulanmamıştı. 2 yıl devam eden bu uygulama kira-aidat dengesini bozdu. Bugün bazı apartman ve sitelerde kira fiyatlarından yüksek aidatlar görülüyor.
Personel maliyetlerinin artması da aidat ücretlerinin çok yükselmesine neden oluyor. Özellikle apartman görevlisi, güvenlik gibi çok sayıda çalışanı istihdam eden apartmanlarda ve sitelerde ortak giderler oldukça yükseldi. Bu ortak giderleri de aidat zammı haline dönüştü. Bundan dolayı bazı yerlerde kiradan çok daha yüksek aidatlar görülebiliyor. Özellikle bu sıkıntıyı eski kiracılar çok yakından yaşıyorlar.
AİDAT ZAMMI İPTAL EDİLİR!
Aidat zammının iptal edilip edilemeyeceğinin araştırması yapılıyor. Bu konuda kat maliklerine yasalar hak veriyor. Ancak bazı kurallara uymak gerekiyor. Kat Malikleri Genel Kurulu’nda alınan aidat zammı kararı için bu toplantılara katılmak icap ediyor. Aidat zammına onay vermeyenler bunu şerh olarak karara düşmeliler. Sonrasında ise 1 ay içerisinde mahkemeye başvurarak aidatın fazla olduğu belirtilerek iptali istenebilir. Bu şekilde aidat zamları geri çekilebilir. Ancak toplantılara katılmayanları, hukuki haklarını aramayanlar fahiş tutarlı aidatları ödemek zorundalar.
Aidatlar bir apartmanda veya sitede yıllık harcamalar üzerinden hesaplanmaktadır. Bir yıl içerisinde yapılacak olan toplam harcama tahmini olarak belirlenir ve kat malikleri arasında aylık olarak paylaştırılır. Burada ortak giderlerin tahmini tutarlarının yüksek tutulması aidatların fahiş tutarlara ulaşmasına neden oluyor.
Öte yandan kiracılar da kira fiyatlarından yüksek aidatları ödemek zorunda değiller. Kiracılar aidatın kira kadar olan kısmını ödeyip fazlasının ev sahibi tarafından ödenmesini talep edebilirler.