Türkiye’de kiracılık başlı başına bir sorun haline dönüştü. Ne ev sahipleri elde ettikleri kiradan memnunlar ne de kiracılar ödedikleri kiraların makul olduğunu düşünüyorlar. Haliyle arada bir anlaşmazlık doğuyor ve taraflar da kira fiyatlarını yeniden belirlemek istiyorlar. Bu konuda ev sahipleri tüm imkanları değerlendiriyorlar. Buna ilişkin yasaların ev sahiplerine tanıdığı bir hak bulunuyor. Bu hakkın doğru şekilde kullanılması durumunda kira zammı normalin üzerine çıkabiliyor.
ÖNCE ARABULUCU GEÇİLMELİ!
Ev sahiplerinin kiraya yasal kira artış oranı üzerinde zam talep etmesi esasında kanuni değil ve kiracılar da buna uymak zorunda değiller. Ev sahipleri ise yasal yolları işletebiliyorlar. Bu durumda ilk yapılması gereken arabulucuya başvuru yaparak bu süreci tamamlamaktır. Arabulucu ev sahibi ile kiracı arasında anlaşma sağlayamayınca ev sahibi için hukuki işlemlerin ikinci aşamasına geçme hakkı doğuyor.
KİRA TESPİT DAVASI AÇIYORLAR
Ev sahipleri kirayı az buldukları ve zammı da yetersiz gördükleri için mahkemeye başvuru yaparak kira tespit davası açabiliyorlar. Böyle bir davanın açılması kiranın mahkeme tarafından belirlenmesi anlamına geliyor. Bu şekilde kira zammına ne kiracı ne de ev sahibi karar veriyor. Mahkeme bir kira fiyatı belirliyor ve taraflar buna uymak zorunda kalıyorlar.
5 YIL ŞARTI VAR
Kira tespit davası açmak her ev sahibini cezbediyor olabilir ama bunun katı bir kuralı var. Kiracının kiracılık süresi 5 yılı doldurmamış ise ve ev sahibi kira tespit davası açmak isterse mahkeme bu talebi içeriğe bakmaksızın reddediyor. 5 yıllık süre dolmadan kira tespit davası açılamıyor. Dolayısıyla ev sahipleri bu süreye dikkat etmek zorundalar. 5 yılı doldurmayan kiracılar için de böyle bir risk bulunmuyor.
YENİ KİRA NASIL TESPİT EDİLİYOR?
Yeni kiranın mahkeme tarafından tespiti ise açık bir şekilde yapılıyor. Önce bilirkişi atanıyor ve ondan evin kira tespitini yapması isteniyor. Bilirkişi evin bulunduğu muhite, evin fiziksel özelliklerine, emsal kira bedellerine bakarak bir kira fiyatı belirleyerek mahkemeye sunuyor. İş burada bitmiyor. Mahkemede kiracının eski kiracı olduğu dikkate alınıyor ve bir takdir indirimi uygulanıyor. Bu indirim hakimin takdirine göre yüzde 10 ile yüzde 20 arasında değişiyor. Kalan tutar ise evin yeni kira fiyatı oluyor.
MAHKEMENİN AÇILDIĞIN GÜNDEN İTİBAREN GEÇERLİ OLUYOR
Kira tespit davalarının uzun sürmesinden dolayı bu yol tercih edilmeyebilir. Ancak mahkeme sonucunda belirlenen kira davanın kabul edildiği günden itibaren geçerli oluyor. Dava 2 yılda da bitse yeni kira bedeli geçmişe dönük uygulanabiliyor ve kiracılar ev sahiplerine toplu kira ödemesi yapmak zorunda kalıyorlar.
