Emeklilik sisteminde yaş şartı uzun yıllardır tartışılıyor. Gelişmiş ülkelerde emeklilik yaşının 65’i bulduğu hatta bazı ülkelerde daha üst noktalara çıktığı biliniyor. Türkiye’de ise emeklilik yaş şartı tam bir kaos haline dönüşüyor. Yapılan yasal düzenlemeler ile beraber 43 yaşında emekli olanlar olabildiği gibi emekli olmak için 60 yaşına kadar beklemeleri gereken çalışanlar var. Bu bir adaletsizlik olarak değerlendirilirken emeklilik yaşının düşürülmesine yönelik talepler sürekli aktif olarak gündemde yer alıyor.
EYT UZUN YILLAR BEKLETİLDİ
EYT gibi devasa bir emeklilik sorununu çok uzun yıllar sonra aşan ülkede problem bununla sınırlı kalmıyor. 1999 yılında yapılan yasal düzenleme ile EYT sorunu ortaya çıkmıştı. Bu kişilerin emeklilik sorunlarının çözümü ise 20 yıldan fazla sürede bulunabildi. Şimdi ise 1999 – 2008 arası sigortalı olanların emeklilik yaşı sorunları bulunuyor. Kademeli emeklilik sistemi ile bu konuda bir çözüm bulunması istense de bu hususta henüz atılmış somut bir adım bulunmuyor.
EMEKLİLİK YAŞ İNDİRİMİ VERİLEN DURUMLAR
Emeklilik yaşı bir sorun olsa da bu şartı SGK’nın bazı durumlarda hafiflettiği biliniyor. Ancak bunun için çok özel koşulların gerçekleşmiş olması gerekiyor. Normal bir çalışanın emeklilik yaş şartında indirim elde etmesi oldukça zor bir durum oluyor. Bunun için ise iki farklı imkan sağlanıyor. Bu iki imkandan birisine tabi olamayanlar zorunlu olarak mevzuatta belirtilen emeklilik yaş şartını tamamlaması gerekiyor.
Emeklilik yaşının aşılabilmesi için SGK tarafından çalışan bazı annelere bir imkan veriliyor. Bu imkanın kullanılabilmesi için ise çalışan annenin bir başkasının bakımına muhtaç durumda olan engelli çocuğunun olması gerekiyor. Bu ön koşulun sağlanması durumunda kadınların toplam sigorta prim ödeme gün sayısının dörtte biri kadar emeklilik yaş indirimi veriliyor. Örneğin 6000 prim günü ödemesi olan bir çalışan annenin emeklilik yaşında 1500 günlük indirim uygulanabiliyor.
Emeklilik yaş şartının dikkate alınmadığı bir uygulama da malulen emeklilik uygulaması ile ortaya çıkıyor. Malulen emeklilikte herhangi bir yaş şartı istenmiyor. Sadece 10 yıl sigortalılık süresi ile 1800 gün prim şartı ile malulen emeklilik hakkı veriliyor. Malulen emeklilik gerektiren durumların meydana gelmesi durumunda yaş şartı olmadan bu koşullarla emeklilik işlemleri tamamlanabiliyor.
