Ankara Ulus’taki Atpazarı Mahallesi’nde bulunan Çengel Han, Osmanlı döneminin önemli yapılarından biri olarak karşımıza çıkıyor. 1522-1523 yıllarında Mihrimah Sultan’ın eşi Damat Rüstem Paşa tarafından inşa ettirilen bu tarihi han, Osmanlı mimarisinin klasik örneklerinden birini sergileyerek, günümüze kadar gelmeyi başardı.
TİCARETİN MERKEZİ İPEK YOLU ÜZERİNDEYDİ
Osmanlı döneminde İpek Yolu üzerinde bulunan Çengel Han, Anadolu kervanlarının uğrak noktası ve önemli bir ticaret merkezi oldu. Bu özelliğiyle, bölgenin ticaret hayatında önemli bir rol oynadı. Han, 1991 yılına kadar Anadolu Beylerbeyi Karacapaşa'nın torunları olan Raife Kocabeyoğlu-Öngen ailesinin mülkiyetindeydi. Karacapaşa, Sultan I. Mehmed’in damadı olarak Varna Savaşı’nda Osmanlı ordusunun sol kanadına komuta etti ve 1444'te hayatını kaybetti.
UZUN YILLAR DEPO OLARAK KULLANILDI
Çengel Han, uzun yıllar boyunca tiftik deposu olarak kullanıldı. Ankara'nın Kınacı ve Bulgurlu aileleri gibi aileler de hanı, gıda maddesi depoları olarak kullandı. 1980'lerde Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından "korunması gerekli eski eser" olarak tescillendi.
GÜNÜMÜZDE MÜZE OLARAK KULLANILIYOR
Raife Kocabeyoğlu-Öngen'in 1990’daki vefatının ardından, Çengel Han, ailesinin çocuklarına geçti. 1991 yılında, belediye, hanı Belediye Sarayı yapma amacıyla istimlak etti. Ancak, belediye bu projeyi hayata geçiremedi ve uzun süre boş kalan han, Vakıflar Genel Müdürlüğüne devredildi. 2005 yılında Koç Holding tarafından kiralanan ve restore ettirilen Çengel Han, günümüzde müze olarak kullanılıyor.